દેશમાં દર વર્ષે 800 ટન સોનાની માંગ
આપણા દેશમાં દર વર્ષે 800 ટન સોનાનો વપરાશ (માગ) થાય છે. તેમાંથી ભારતમાં માત્ર 1 ટન ઉત્પાદન થાય છે અને બાકીની આયાત થાય છે. સોનાનો સૌથી વધુ વપરાશ ચીન પછી ભારતમાં થાય છે.
આઝાદીના સમયે એટલે કે 76 વર્ષ પહેલા 1947માં 10 ગ્રામ સોનું રૂ.89નું હતું, જે હવે રૂ.59,000 પર પહોંચી ગયું છે. એટલે કે તેની કિંમત 661 ગણી વધી છે.
સોનું સામાન્ય રીતે કાં તો એકલું અથવા પારો અથવા ચાંદી સાથે મિશ્ર ધાતુ તરીકે જોવા મળે છે. તે કેલ્વેરાઈટ, સિલ્વેનાઈટ, પેટાઝાઈટ અને ક્રેનરાઈટ ઓરના રૂપમાં પણ જોવા મળે છે. હવે મોટાભાગની સોનાની અયસ્ક ખુલ્લા ખાડાઓમાંથી અથવા ભૂગર્ભ ખાણોમાંથી આવે છે.
જ્યાં સોનું સપાટીથી થોડું નીચે હોય છે, ત્યાં નાના ખાડાઓ ડાયનામાઈટથી ભરેલા હોય છે અને બ્લાસ્ટ થાય છે. આ વિસ્ફોટના ટુકડાને ટ્રકમાં ભરીને સોનું કાઢવા માટે મોકલવામાં આવે છે. જ્યાં સોનું સપાટીથી નીચે હોય ત્યાં ભૂગર્ભ ખાણકામ થાય છે. તેમાં ઊંડા સ્તંભો ખોદવામાં આવે છે. તે સ્તંભોમાં આડી ગુફાઓ બનાવવામાં આવી છે. પછી તે ગુફાઓની અંદર જઈને ત્યાંથી વિસ્ફોટો દ્વારા ખડકોના ટુકડાઓ એકઠા કરવામાં આવે છે.
કોઈપણ રીતે, આ ખડકોના ટુકડાને ટ્રકમાં ભરીને મિલમાં મોકલવામાં આવે છે. આ પથ્થરના ટુકડાઓમાંથી સોનું કાઢવાનું કામ મિલમાં શરૂ થાય છે. આ પછી, શુદ્ધિકરણના ઘણા વધુ તબક્કાઓમાંથી પસાર થયા પછી, સોનું ઓગાળવામાં આવે છે અને તેના બ્લોક્સ તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ બ્લોક્સ પછી વધુ શુદ્ધિકરણ માટે મોકલવામાં આવે છે. તે પછી સોનું બજારમાં પહોંચે છે.
